Hiệu quả bước đầu của mô hình trồng cây mắc ca trên địa bàn thành phố Lai Châu

Được sự tuyên truyền vận động của thành phố và chính quyền địa phương, năm 2017, gia đình ông Phê A Vừ, bản Hồi Lùng, xã Sùng Phài đã mạnh dạn chuyển đổi 1ha ngô sang trồng 300 cây mắc ca. Hiện tại diện tích mắc ca này đang phát triển xanh tốt và đã cho thu hoạch quả. Nhìn những cây mắc ca trên nương xanh mướt của gia đình, ông Phê A Vừ chia sẻ: Trải qua 6 năm trồng, chăm sóc tôi nhận thấy cây trồng này rất dễ chăm sóc, không cần sử dụng nhiều phân bón, lá cây có cạnh nhọn nên trâu bò cũng không ăn, cây mắc ca cũng rất ít sâu bệnh. Mấy tháng gia đình tôi chỉ cần phát cỏ, chống cành cho một số cây có tán lá to để khỏi đổ khi có gió to. Sau 5 năm chăm sóc thì cây mắc ca của gia đình đã cho quả, năm 2022 gia đình đã thu được 15 triệu đồng từ bán quả mắc ca. Năm 2023 cây cho quả nhiều hơn, thương lái đến tận vườn thu mua, gia đình thu nhập được 30 triệu đồng.

Ông Phê A Vừ chăm sóc cây mắc ca.

Từ năm 2017 đến nay, diện tích cây mắc ca trên địa bàn thành phố Lai Châu đã đạt  280ha, bao gồm mắc ca trồng thuần và trồng xen chè. Diện tích này tập trung chủ yếu ở xã Sùng Phài 111ha, xã San Thàng 108ha; phường Đông Phong 30 ha; Quyết Thắng 17,8 ha… Theo đánh giá của Ông Nguyễn Tuyên Khánh – Giám đốc Trung tâm dịch vụ nông nghiệp thành phố: qua thời gian trồng, chắm sóc và theo dõi đến nay, có thể khẳng định cây mắc ca rất phù  hợp với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng thành phố Lai Châu. Ở diện tích trông thuần cây phát triển tốt tán rộng, lá xanh, có những cây cao hơn 10 mét,  một số cây đã cho quả với chất lượng tốt, đặc biệt có cây cho tới 50 kg quả trong vụ năm 2023. Ở diện tích trồng xen do thời gian đầu phát triển cùng cây chè , bị cạnh tranh về dinh dưỡng cây có chậm hơn so với trồng thuần, nhưng về sau diện tích này sẽ phát triển ổn định ngang bằng với cây trồng thuần.

Các đồng chí lãnh đạo Tỉnh uỷ, Thành uỷ Lai Châu thăm vườn cây mắc ca tại phường Đông Phong, thành phố Lai Châu.

Diện tích cây mắc ca thành phố đã cho thu hoạch quả, chủ yếu là cây trồng thuần. Năm 2022 có 20ha tại xã San Thàng và 10ha tại xã Sùng Phài, sản lượng quả tươi đạt13,5 tấn. Năm 2023, có 80 ha cây cho thu hoạch quả, gồm cả diện tích trồng thuần và trông xen, sản lượng đạt 96 tấn. Với giá thành trung bình 30 nghìn/kg quả tươi, loại cây trồng này đang đem lại thu nhập bước đầu và dự báo nhiều tiềm năng phát triển kinh tế cho bà con Nhân dân trên địa bàn trong thời gian tới. Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn thì cây mắc ca có chi phí chăm bón thấp, ít sâu bệnh có thể cho thu hoạch đến 100 năm và phát triển thành rừng trồng kết hợp du lịch sinh thái. Năng suất của cây mắc sẽ tăng theo từng năm ở thời kì đầu và ổn định trong tầm 40 -50 năm.

 Ông Nguyễn Tuyên Khánh – Giám đốc Trung tâm dịch vụ nông nghiệp thành phố Lai Châu cũng cho biết thêm: Các chủ hộ trồng cây mắc ca trên địa bàn thành phố dù đã được tuyên truyền, hướng dẫn nhưng vẫn có tâm lí tiếc, lo sợ cây kém phát triển nên chưa chú trọng tới việc cắt tỉa cành, điều này ít nhiều ảnh hưởng tới việc tạo tán, quang hợp và cho quả của cây. Đồng thời với lượng tán, cành lớn, cây mắc ca có thể gặp tình trạng bật gốc khi có mưa to, gió lớn. Hiện nay trên địa bàn thành phố đã mở hai lớp dạy nghề hướng dẫn trồng và chăm sóc cây mắc ca cho Nhân dân xã Sùng Phài. Trong thời gian tới, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp thành phố sẽ xin chủ trương từ UBND thành phố để tiếp tục thực hiện các hoạt động hướng dẫn các chủ hộ trồng cây mắc ca về kĩ thuật chăm sóc cây mắc ca khoa học để đảm bảo tốt về năng suất, chất lượng quả.  

Cây mắc ca được trồng xen chè tại phường Quyết Thắng, TP Lai Châu

          Theo  Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) Việt Nam dự báo giá mắc ca từ nay đến năm 2030 sẽ ổn định theo giá thế giới khoảng 65.000 đồng/kg hạt tươi đã tách vỏ, hiệu quả kinh tế đạt khoảng 195 triệu đồng/ha/năm (đối với trồng thuần) và đạt khoảng 97 triệu đồng/ha/năm (đối với trồng xen). Với diện tích mắc ca hiện có, hứa hẹn đây sẽ là điểm sáng trong phát triển kinh tế cho các nông hộ trên địa bàn thành phố trong thời gian tới.